- 4 weken geleden bijgewerkt.

Vitens-pilot zorgt voor waterbewustzijn bij Universiteit Twente 

Universiteit Twente kent 44 gebouwen, rond de 12.000 studenten (en 3700 medewerkers) en verbruikte in 2023 111.000 m3 aan water. Met een pilot van Vitens bespaarden zij met behulp van gedragsverandering 19,1% water. Ook staan studenten en werknemers na de pilot positiever tegenover waterbesparing. Hoe werkte dat en wat zijn hun tips? Brechje Marechal, beleidsadviseur Milieu & Duurzaamheid & Programma Manager SEE aan de Universiteit van Twente: 'De reminders zijn eenvoudig door de school te verspreiden zonder technische ingrepen.' 
Brechje Marechal van Universiteit Twente met wc-sticker
Brechje Marechal van de Universiteit van Twente.

Waarom deden jullie mee? 

'Vitens benaderde ons voor een pilot: ze hadden een gratis waterbesparingspakket met simpele middelen. Wij zagen dat als een mooie kans om gedragsverandering te stimuleren.' Het Vitens-pakket bestaat uit stickers, posters en banners. 'Ze zijn reminders die mensen bewust maken van hun watergebruik. Een sticker bij de wc-knop (en in de wc) of bij een kraan, douche of koffieautomaat zorgt ervoor dat de boodschap “Be waterwise” op de plek waar je de besparing kan realiseren benadrukt wordt. De kracht van een boodschap zit ‘m in de herhaling', zegt Brechje Marechal. 'Het materiaal ziet er leuk uit en is divers. Het valt op en is  geschikt voor verschillende locaties, zoals bij de toiletten en koffieautomaten. We hebben het strategisch ingezet op plekken die drukbezocht worden door studenten, zoals de bibliotheek en het Bastille-gebouw.'
 

Wat voor effecten hebben jullie gezien? 

De posters en stickers konden niet over de hele universiteit worden verspreid. Marechal: 'De universiteit hanteert een vrij streng beleid over waar wel en niet geplakt mag worden. Daarom hebben we er uiteindelijk voor gekozen om het pakket in te zetten in het Bastille-gebouw, een groot, druk pand dat beheerd wordt door studenten. Verder hebben we de posters in de bibliotheek – ook een heel drukke locatie - breed ingezet. Vitens berekende dat er in het Bastille-gebouw 19,1% waterbesparing is gerealiseerd ten opzichte van representatieve voormetingperiodes uit 2023 en 2024. Hier stonden wij zelf ook van te kijken. In de testperiode waren er ook rustige dagen en is de bar een paar dagen dicht geweest. Daartegenover staat dat het grootste estafette-evenement 'de Batavierenrace' en het feest in die periode heeft plaatsgevonden. Daar komen naast de 8500 lopers ook veel niet-hardlopende UT-studenten op af en die de faciliteiten gebruiken.'
 

Hoe lang zijn jullie bezig geweest met het bevestigen van de materialen? 

'Het plakken van het gehele pakket vergde enige voorbereiding. We hebben eerst gekeken waar het materiaal het meest effectief zou zijn. De pilot werd uitgevoerd in twee gebouwen: de bibliotheek en het Bastille-gebouw. De inventarisatie van geschikte locaties kostte me een lunchpauze. Het plakken van de stickers zelf is eenvoudig en met een klein team snel te doen. We adviseren scholen om hier een teamactiviteit van te maken, met bijvoorbeeld studenten of medewerkers. Zo ben je in een paar ochtenden klaar. Daarna heb je er geen omkijken meer naar: de stickers zijn van goede kwaliteit.'
Hand plakt besparingssticker op kleine knop wc
De wc-sticker is een van de materialen uit het waterbesparingspakket.

Wat zijn de praktische tips van Brechje Marechal? 

  1. Begin klein: kies een of twee gebouwen waar de bereidheid groot is. Zo kunnen de andere partijen eerst even snuffelen voor ze zelf ook aan de slag gaan. 
  2. Betrek medewerkers en studenten: maak er een gezamenlijke activiteit van. Door samen stickers te plakken, bespaar je behoorlijk wat tijd en creëer je betrokkenheid. 
  3. Communiceer duidelijk: informeer schoonmaakpersoneel en facilitaire diensten over de actie. Zo voorkom je dat al je harde werk aan het einde van de dag weer wordt weggehaald. Neem gebouwbeheerders mee in waar en wanneer je de posters plaatst. 
  4. Benader waterbesparing praktisch: we willen allemaal een betere wereld. Maar de meeste mensen moeten er regelmatig even aan herinnerd worden. Vitens houdt het daarom simpel: met stickers, posters en banners heb je al een groot bereik.  

Wat waren de reacties?

'Vitens heeft de reacties gepeild. Die waren overwegend positief. Veel mensen vonden de materialen nuttig en opvallend. Het mooie is dat deze interventies eenvoudig zijn te implementeren. Vitens geeft aan dat de gemiddelde afname van het watergebruik over alle scholen 12,3% is. Als we deze resultaten hadden willen bereiken door bijvoorbeeld de sensoren in de toiletten aan te passen, hadden we de hele boel open moeten breken. Dan ben je uiteraard vele maanden en heel wat financiële middelen verder. En het materiaal werkt: we zijn nu zeven maanden verder en het wordt nog steeds opgemerkt.'

Hoe helpt deze actie jullie duurzaamheidsdoelen als universiteit?

'Als grootverbruiker werken we aan de landelijke doelstelling om 20% van ons waterverbruik te besparen voor 2035. We willen meer regenwater hergebruiken en ook drinkwater efficiënter gebruiken. Voor deze opdracht hebben we iedereen nodig. Ons doel is dat het besef van zuinig omgaan met drinkwater een sneeuwbaleffect heeft. In de regio moet er veel water bespaard worden. Op de UT, maar ook door iedereen thuis. Gewoonten die je jezelf aanleert zoals het gebruik van de kleine knop bij een kleine boodschap ga je hopelijk overal doen. Dit pakket van Vitens om die boodschap te stimuleren, is eenvoudig te implementeren en het heeft directe impact.'

Lees ook:

Ook water besparen?

Wil je ook het waterverbruik op jouw hogeschool of universiteit verminderen? Vraag dan vandaag nog een gratis waterbesparingspakket aan.

Meer over het waterbesparingspakket
Gekleurde materialen uit het waterbesparingspakket, zoals AI-borden, stickers en tafelborden
Geef uw mening