Je zou zeggen dat er jaarlijks in Nederland meer dan genoeg regen valt. Waarom hoor je dan toch steeds over een drinkwatertekort?

We kunnen de regen die valt niet direct gebruiken om drinkwater van te maken. We pompen water namelijk op uit diepe grondlagen en het duurt lang voordat regenwater zo ver de grond in is getrokken.

De afgelopen 100 jaar hebben we Nederland ingericht om regenwater zo snel mogelijk af te voeren naar de zee. Zo houden we wel onze droge voeten, maar wordt de bodem na een paar dagen al droog, verdorren onze plantjes en gaan we sproeien.

Naast tijd, heeft regenwater ook ruimte nodig om de grond in te zakken. Lang geleden bestond Nederland uit veel open en natte gebieden. Nu is dat heel anders. We gebruiken elk hoekje van ons land, bijvoorbeeld voor huizen, bedrijven, wegen en het verbouwen van gewassen. Zo bereikt steeds minder regenwater de bodem.

Dus om het drinkwatertekort op te lossen, hebben we meer nodig dan een regenbui. Samen met partners kijken we hoe we water in de toekomst langer kunnen vasthouden. Tegelijkertijd blijft het nodig om zuinig om te gaan met ons drinkwater.

We maken drinkwater van grondwater. Dat pompen we diep onder de grond op. Daarna zuiveren we het in een van onze productiebedrijven. Voordat drinkwater uit de kraan komt, heeft het dus al een hele reis afgelegd.

Daarnaast kan Vitens niet zelf bepalen om meer water op te pompen. Provincies wijzen de plekken aan waar water opgepompt mag worden en hoeveel. Extra water oppompen is ook lastig omdat het water dat er is, verdeeld moet worden tussen mens, dier en natuur.

Voor nu zou meer drinkwater oppompen een oplossing kunnen zijn, maar dan moeten we daar wel toestemming voor hebben van de provincies. Voor de toekomst zoeken we een duurzamere oplossing. We moeten dus zuiniger omgaan met het drinkwater dat we hebben.

Op warme dagen kan Vitens de watervoorraad soms niet snel genoeg bijvullen. Maar een grotere watervoorraad is daarvoor geen oplossing.

Elke dag vullen we grote voorraadkelders met schoon drinkwater. Dit is genoeg voor normaal gebruik, maar op warme dagen lopen die voorraadkelders sneller leeg. Want dan verbruiken we met z’n allen veel meer drinkwater. Vooral als het lang achter elkaar warm en droog is. Mensen gaan vaker douchen, hun zwembaden vullen en de tuin sproeien.

Je zou zeggen, dan maak je toch grotere voorraadkelders? Dat is helaas geen optie. Extra voorraadkelders kosten veel geld. En als we de voorraadkelders zo groot maken dat er genoeg drinkwater in past voor een zomerse dag, zit er de rest van het jaar te veel water in. 

Als het water te lang in de voorraadkelder zit, vermindert de kwaliteit. Drinkwater moet binnen zo'n 24 uur gebruikt worden. Anders kunnen er ongezonde bacteriën in gaan groeien. We kunnen dus niet zomaar meer drinkwater opslaan.

Om te voorkomen dat onze voorraadkelders sneller leeglopen dan ze kunnen worden bijgevuld, is het slim om ook op een warme dag zuinig om te gaan met drinkwater.

Op warme dagen gebruiken we met z'n allen veel meer water. En dat doen we vaak allemaal tegelijkertijd, waardoor we de voorraad niet snel genoeg kunnen bijvullen.

Mensen gebruiken in de ochtend en avond tegelijk veel drinkwater. Bijvoorbeeld om te douchen, koken en hun tuin te sproeien. Die drukke momenten noemen we spitsuren.

Vitens maakt drinkwater op verschillende productielocaties. Daar slaan we vers drinkwater op in grote voorraadkelders. Tijdens de spitsuren lopen onze voorraadkelders met drinkwater snel leeg. Op normale dagen is dat geen probleem: dan vullen we onze voorraadkelders na de spitsuren gewoon weer bij.

Op warme dagen lukt dat niet. Mensen gebruiken dan niet alleen veel meer water, de spitsuren duren ook langer. Daardoor kunnen we de voorraadkelders niet genoeg aanvullen. En dan kan het best spannend worden.

Het is daarom nodig om op warme dagen zuinig met drinkwater om te gaan, zodat wij voldoende tijd hebben om onze voorraadkelders bij te vullen.

Vitens maakt drinkwater van grondwater. Dat heeft veel voordelen. Water diep in de grond is namelijk beter beschermd tegen vervuiling, zoals plastic en medicijnen. En de bodem werkt als een natuurlijk filter. Hierdoor hoeven wij grondwater minder te zuiveren om er drinkwater van te maken. Het is al schoner van zichzelf.

Om ons voor te bereiden op de toekomst, proberen we extra plekken te regelen om grondwater op te pompen. Dit kost veel tijd. Daarnaast onderzoeken we manieren om rivierwater zo duurzaam mogelijk te zuiveren tot drinkwater.

Ook kijken we of we water kunnen vasthouden en in de bodem kunnen infiltreren. Door water zo in de bodem te brengen, zorgen we niet alleen voor genoeg drinkwater, maar bijvoorbeeld ook voor herstel van de natuur.

Grondwater blijft voor Vitens dus waardevol, maar we zien ook zeker kansen om het water uit meren en rivieren te gebruiken.

Ja, om ook in de toekomst genoeg drinkwater te hebben, moeten we met zijn allen minder water gaan gebruiken. Dat geldt dus ook voor bedrijven.

Nieuwe bedrijven kunnen niet zomaar onbeperkt water gebruiken. Vitens spreekt af hoeveel water ze gaan gebruiken en waarvoor precies. Niet voor alle handelingen in een bedrijf of fabriek is namelijk water van drinkwaterkwaliteit nodig.

Daarnaast helpt Vitens bestaande bedrijven met besparen. Bijvoorbeeld met een waterscan, die alle processen binnen een bedrijf in kaart brengt. Dat levert veel verbeterpunten op om water te besparen.

De meeste bedrijven willen zelf ook water besparen, omdat dit geld bespaart en ze zelf ook duurzaamheidsdoelen hebben. Vitens brengt bedrijven met elkaar in contact, zodat ze van elkaar kunnen leren en ideeën kunnen uitwisselen.