Waterkoplopers Industrie Gelderland: water besparen doe je samen

Water besparen doe je samen. Vanuit die overtuiging werken zo’n vijftig grootverbruikers uit de provincie Gelderland samen om hun waterverbruik te verminderen. Sinds 2022 komen deze Waterkoplopers Industrie Gelderland (WIG) regelmatig bijeen om zich te laten informeren over innovaties op het gebied van waterbesparing. Ook wisselen zij kennis en ervaringen met elkaar uit. Op 15 april verzamelden zij zich op het kantoor van Waterschap Vallei en Veluwe in Apeldoorn. ‘Het is heel fijn om inspiratie te geven én te krijgen’, vindt Hanneke Spijkerboer, watertechnoloog bij Aviko.

Op deze bijeenkomst lieten watercoördinatoren uit de procesindustrie zich bijpraten door verschillende experts op het gebied van waterkwaliteit, -besparing en -wetgeving. De urgentie om water te besparen is hoog, aldus ir. Bruno Mulder, dagvoorzitter en energie- en watertechnoloog bij Meta BV. ‘Het watergebruik in Gelderland stijgt, terwijl de zomers steeds droger worden.’

Uitdaging

Alle hens aan dek dus voor de Waterkoplopers Industrie Gelderland (WIG), een initiatief van Waterschap Vallei en Veluwe, de Provincie Gelderland, Waterschap Rijn en IJssel en waterbedrijf Vitens. De grootste uitdaging is het (versneld) terugbrengen van het waterverbruik. Het kabinet heeft bepaald dat huishoudens en industrie hun verbruik vóór 2035 met 20 procent moeten verminderen. ‘Die doelstelling behalen we als industrie alleen als we samenwerken, kennis delen én elkaar blijven inspireren’, benadrukt Mulder.

Goed nieuws

Vervolgens gaven verschillende waterexperts een overzicht van de laatste innovaties en ontwikkelingen op het gebied van waterbesparing. Zo had Hans Grutterink van Champi-mer, de grootste champignonverwerker ter wereld, goed nieuws: het watergebruik voor schoonmaak is tussen 2022 en 2024 met 10 procent verminderd. ‘Hoe borg je die besparing?’, wilde een deelnemer weten. ‘Door het waterverbruik wekelijks te monitoren en te overleggen met het schoonmaakbedrijf. We blijven er bovenop zitten.’

Aanvulling

Ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit was aanwezig in Apeldoorn. ‘Als NVWA willen we niet alleen achteraf handhaven, maar bedrijven ook op weg helpen. Bijvoorbeeld door uitleg te geven over de Drinkwaterwet en het Drinkwaterbesluit. Ook stellen we infobladen op over het gebruik van drinkwater’, vertelt Joep Widdershoven, adviseur Voedselveiligheid bij de NVWA.
Bij hergebruik van water focust de NVWA voortaan op risicobeheersing. ‘De bron is niet belangrijk’, benadrukt Widdershoven. ‘Ik zat met mijn oren te klapperen toen ik dit hoorde’, zegt watertechnoloog Spijkerboer van Aviko. ‘We kunnen nu grote stappen zetten als het gaat om hergebruik van water.’

Hergebruik

Richard Koehoorn, accountmanager bij Vitens Solutions, gaf uitleg over het FoodSafe programma van Vitens, dat de voedingsmiddelenindustrie ondersteunt bij het realiseren van wezenlijke waterbesparing. Centraal staat het hergebruik van (proces- of grond-)water dat wordt opgewerkt tot drinkwaterkwaliteit. De mogelijke winst is groot: in Gelderland kan hergebruik leiden tot een besparing van ruim 1 miljoen kuub water per jaar.
Vitens Solutions kan klanten helpen door wateronderzoeken uit te voeren. Van het meten van de zwemwaterkwaliteit tot volledig advies over het in gebruik nemen van een eigen bron.

Extra schermen

Sabawoon Nooryan deed als onderdeel van zijn studie Technische Bedrijfskunde onderzoek bij Owens Corning. Bij deze producent van glasvezelvlies nam hij de vervuilingseenheid van het afvalwater onder de loep. Tijdens zijn onderzoek ontdekte hij dat proceswater onnodig wegstroomde in het riool. Dit werd verholpen door het plaatsen van extra schermen en het repareren van een zeefbocht.

Praktische tips

Jan van der Heijden, commercieel manager bij Kleentec, gaf de waterkoplopers een aantal praktische tips om het water te besparen. De eerste: gebruik minder water. Hoe? ‘Ruim droog op wat droog kan en vervang kogelkranen door waterpistolen.’ Nog een tip: een keramische sproeier in een hogedrukspuit bespaart al snel 5 liter water per minuut ten opzichte van de standaard uitvoering.
Verder zijn er allerlei alternatieven voor de standaard reinigingsmethode. ‘Denk aan het gebruik van een desinfectiemiddel dat niet nagespoeld hoeft te worden (alcohol of melkzuur). Hiermee kan een naspoelstap bespaard worden. Ook zijn er klanten die na de voorreiniging met warm water de volgende 4 stappen met koud water uitvoeren. Zo kun je ongeveer 40 procent gas besparen.’
Het gebruik van water in combinatie met perslucht kan eveneens een aanzienlijke (water)besparing opleveren. Ook hergebruik van water en andere schoonmaaktechnieken (zoals stoom- en ultrasoonreiniging) dragen daaraan bij.

Waterbesparingsonderzoeken

De Provincie Utrecht is gestart met waterbesparingsonderzoeken bij acht bedrijven die jaarlijks meer dan 150.000 m3 grondwater onttrekken. KWA Bedrijfsadviseurs hebben vervolgens de waterstromen, de afhankelijkheid en bespaarmogelijkheden (water en energie) in kaart gebracht. Het belangrijkste advies aan deze bedrijven is het plaatsen van watermeters. ‘Door die gegevens te analyseren, kun je gerichte maatregelen nemen’, schetst fysisch geograaf Marlous van der Meer. Er zijn nog meer bespaarmogelijkheden in de vorm van andere koeltechnieken, meer hergebruik van spoelwater en optimalisatie van de Cleaning in Place (CIP).

Kosteloze waterscan

Het slotwoord was voor Peter-Jan van Oene van Waterschap Vallei en Veluwe. Hij gaf uitleg over de kosteloze waterscan door professionele adviseurs. Zij stellen een kwantitatieve scan op basis van de interne doelstellingen en zij leggen de huidige situatie vast. Ook brengen zij de mogelijke waterbesparing in kaart en rekenen verschillende bespaarscenario’s door. Deelnemende bedrijven kunnen direct profiteren van concrete besparingen op kosten en risico’s. Wacht niet te lang, want het aantal vouchers is beperkt. Aanmelden kan via PvanOene@vallei-veluwe.nl. 

Geslaagd

Dagvoorzitter Bruno Mulder spreekt van een zeer geslaagde bijeenkomst. ‘Het was een inspirerende middag en de opkomst was prima. Het belang van waterbesparing wordt breed gedeeld.’ De volgende bijeenkomst van de Waterkoplopers Industrie Gelderland staat gepland op 26 juni 2025.

Ook waterkoploper worden?

Gelderse bedrijven met een aanzienlijk waterverbruik kunnen zich nog steeds aansluiten bij de WIG. Informatie en aanmelding via bruno.mulder@metabv.nl.