Onderzoek naar oorzaken eerdere kookadviezen afgerond
ZWOLLE – In mei en juni van dit jaar heeft drinkwaterbedrijf Vitens meerdere grootschalige kookadviezen afgegeven omdat drinkwater in de omgeving van onze productielocaties Ellecom, Dinxperlo en Goor met de enterococcen bacterie verontreinigd was. Dit bleek toen uit reguliere testen op de drie productielocaties. Bij de kleinste verontreiniging van drinkwater wordt uit voorzorg een kookadvies afgegeven omdat Vitens geen risico neemt met de volksgezondheid.
Uit vervolgonderzoek van Vitens blijkt dat de bacteriële verontreinigingen veroorzaakt zijn door afwijkingen die aan het licht kwamen bij plotseling (extreem) hoge grondwaterstanden. Door klimaatverandering is het te verwachten dat plotseling hogere grondwaterstanden in de toekomst vaker te verwachten zijn. Daarom past Vitens haar werkwijze aan zodat deze beter aansluiten op weersextremen. Daarnaast wordt onderzocht of als gevolg van het veranderende klimaat de bouwnormen van winputten en productielocaties moeten worden aangepast, zodat deze beter beschermd zijn tegen hoge grondwaterstanden en extreme regenval.
Op 15 mei heeft Vitens een kookadvies afgegeven voor 46.000 duizend huishoudens die drinkwater krijgen vanuit de productielocatie in Ellecom. Een week later kon dit kookadvies worden ingetrokken. Vervolgens werd een verontreiniging geconstateerd in het productiebedrijf in Dinxperlo. Als gevolg werden 25.000 huishoudens geadviseerd het drinkwater dat gebruikt wordt voor consumptie eerst drie minuten te koken. Tot slot heeft Vitens op 16 juni een kookadvies voor 6.000 aansluitingen in Goor afgegeven. In alle drie gevallen heeft Vitens (tijdelijke) maatregelen genomen om zo spoedig mogelijk het kookadvies te kunnen intrekken.
Technische analyse
Door de extreem hoge grondwaterstanden in mei en juni van dit jaar kwamen onderdelen in productiebedrijven die normaal droog staan in aanraking met water van buitenaf (regen- en grondwater). De hoge grondwaterstanden vormden zo de zogenoemde bevorderende omstandigheden voor het ontstaan van de verontreiniging. Uit technische analyse door specialisten van Vitens blijkt dat de verontreiniging in Ellecom is ontstaan door technische mankementen. Het is niet eenduidig vast te stellen of één van deze mankementen uiteindelijk de oorzaak is van de verontreiniging, maar dat is wel aannemelijk. Tijdens de laatste bouwkundige inspectie uit 2020 waren geen afwijkingen aan het licht gekomen. Bij het productiebedrijf in Dinxperlo zijn twee beschadigingen gevonden, die beiden de oorzaak van de verontreiniging kunnen verklaren. Deze beschadigingen, zoals bijvoorbeeld een scheur in het dak, zijn gerepareerd.
Op het terrein van productiebedrijf Goor is bij de hogere grondwaterstanden gebleken dat bij vier winputten een afdichting verkeerd gemonteerd is. Deze afdichting moet zorgen dat eventueel water dat in de winput komt niet leidt tot een verontreiniging. Vitens heeft inmiddels technische aanpassingen gedaan.
Impact
Drinkwaterbedrijf Vitens neemt geen enkel risico met de volksgezondheid. Jaarlijks worden zo’n 200.000 monsters – van bron tot kraan – genomen. Hiermee wordt de kwaliteit van het drinkwater continu gemonitord en waar nodig direct actie ondernomen. Dagelijks zijn honderden Vitensers aan het werk om de betrouwbaarheid van het drinkwater te garanderen. Wanneer uit testuitslagen blijkt dat er sprake is van een bacteriologische verontreiniging wordt een kookadvies afgegeven. Grootschalige kookadviezen komen gelukkig niet vaak voor. Vitens realiseert zich dat de impact hiervan groot is en dat dit zorgt voor ongemak bij haar klanten.
Klantervaring gemeten
Onlangs heeft het drinkwaterbedrijf bij de klanten in Ellecom, Dinxperlo en Goor gemeten hoe zij terugkijken op het kookadvies en de communicatie vanuit Vitens. Over de afhandeling van de calamiteit en de communicatie hierover geven klanten het drinkwaterbedrijf een dikke voldoende. In het geval van de verontreiniging in Ellecom geeft 20 procent van de klanten aan veel overlast te hebben ervaren. Bij de andere twee situaties was dat 19 procent. De leer- en verbeterpunten die klanten teruggeven wordt door Vitens meegenomen.
